حسین بن احمد می‏گوید: امام رضا ^{علیه‏السلام} روزی درباره قرآن سخنرانی کرد و پیرامون عظمت مفاهیم و دلایل روشن و اعجاز نظم آن فرمود:

---

 قرآن، ریسمان محکم خداوند، و دستگیره استوار و راه روشن و مستقیم اوست که انسان سالک را به بهشت رهنمون می‏سازد، و از ارزش و رونق نمی افتد، زیرا قرآن، برای زمانی مخصوص و معین قرار داد نشده، بلکه حجت و دلیل و برهان خدا برای همه انسانها در همه‏ی زمانها است که هیچ گونه باطلی نه از پیش رو و نه از پشت و سر به سراغ آن نمی‏آید چرا که از سوی خداوند حکیم و شایسته ستایش، نازل شده است.

یکی از نامهای قرآن کریم، حدیث (جدید و تازه) است. حضرت رضا ^{علیه السلام} در روایتی، علت این نامگذاری را چنین بیان می‏فرماید:

شخصی از امام صادق علیه‏السلام پرسید: علت چیست که قرآن در مواقع نشر و درس چیزی جز تازگی و شادابی نمی‏افزاید؟ فرمود: زیرا خداوند قرآن را برای زمانی خاص نازل نکرده و همین طور برای مردم زمان معینی نفرستاده است. قرآن در هر زمانی جدید و تازه و برای هر قومی تا قیامت نوآوری و تازگی و شادابی دارد.

قرآن پاسخگوی نیازهای بشر

امام رضا ^علیه‏^السلام در بیان این که قرآن پاسخگوی همه نیازهای انسان و ضرورت های اجتماع در زندگی مادی و معنوی بشر است می‏فرماید:

خداوند رسولش را به سوی خود فرانخواند، مگر پس از این که دین را برای او کامل ساخت و قرآن را بر او فرو فرستاد، قرآنی که در آن همه چیز به تفصیل بیان شده است و حلال و حرام، حدود، احکام و هر چیز دیگری که مردم بدان نیازمند می‏باشند. خداوند درباره‏ی قرآن می‏فرماید: ما فرطنا فی الکتاب من شیء ما در قرآن از بیان هیچ چیز فروگذار نکردیم.

قرآن جامع کتب آسمانی

امام رضا ^علیه‏^السلام در حدیث شرایع الاسلام می‏فرماید:

اسلام محض، شهادت به یکتایی خداست که خدایی جز او نیست… و تصدیق به کتاب او که راست و عزیز است. آن کتابی است که نه از پیش رو، و نه از پشت سر باطل در آن را ندارد و فرستاده شده از جانب خداوند حکیم و حمید است. این کتاب (قرآن) دربردارنده‏ی همه مطالب کتب آسمانی است که پیش از آن نازل شده و از آغاز تا پایانش حق و صحیح است و ما به همه‏ی آیات آن از محکم و متشابه و خاص و عام و وعده و وعیدها و ناسخ و منسوخ و تمام قصص و اخبارش، ایمان داریم. و هیچ کس از مخلوقات نمی‏توانند مانند قرآن بیاورد.

قرآن کتاب هدایت

ریان بن صلت می‏گوید: از حضرت رضا ^علیه‏^السلام سؤال کردم نظر شما درباره قرآن چیست؟ فرمود:

قرآن کلام خداست از آن نگذرید (قدم فراتر ننهید) و از غیر آن هدایت مجویید که گمراه خواهید شد.

اهمیت امام رضا به قرائت قرآن

امام رضا ^علیه‏^السلام قرآن عینی، و اخلاق آن حضرت ساخته شده از عناصر ساخته شده قرآن کریم بود. او قرآن ناطق و تجسم و عملی و تجلی آیات وحی الهی است. چرا که اهمیت به قرآن و انس با آیات آن سراسر وجود ایشان را فراگرفته و تمام سخنان ایشان تفسیر و تبیین مفاهیم ثقل اکبر بود. در سیره‏ی امام رضا ^علیه‏^السلام و انس ایشان با قرآن، چنین آمده است!

امام رضا ^{علیه‏السلام} شبها چون به بستر خواب می‏رفت و زیاد تلاوت قرآن می‏کرد و هر گاه به آیه‏ای که در آن ذکری از بهشت و یا دوزخ بود می‏رسید می‏گریست و از خداوند درخواست بهشت می‏کرد و از آتش دوزخ به او پناه می‏برد.

همچنین ابراهیم بن عباس می‏گوید:

تمام گفتارها و جواب‏ها و شواهدی که امام رضا علیه‏السلام می‏آورد همه از قرآن بود و هر سه شبانه روز یک ختم قرآن داشت و می‏فرمود اگر بخواهم به کمتر از این زمان هم ختم کنم، می‏توانم. لکن (در ختم سه روز به هیچ آیه‏ای نمی‏گذرم و مگر این که در آن می‏اندیشم که مراد چیست و در چه موردی نازل شده و زمان نزولش چه وقتی بوده است، به همین یک ختم قرآن من سه شبانه روز طول می‏کشد.

در خانه‏ هایتان قرآن بخوانید

امام رضا ^علیه‏^السلام در توصیه و سفارشی فراگیر و همگانی می‏فرماید:

سهمی از وقت خود را در خانه، مخصوص قرآن قرار دهید (و قرآن تلاوت کنید) چون خانه‏ای که در آن قرآن خوانده شود. برای اهل و ساکنانش محل انس و آرامش می‏شود، و خیر و برکتش زیاد می گردد، و مومنین جن در آن مسکن می‏گزینند اما خانه‏ای که در آن قرآن تلاوت نشود محل وحشت و غربت ساکنانش گشته و خیراتش رو به کاهش نهاده و محل سکونت جن‏های کافر خواهد گشت

از امام رضا ^علیه‏^السلام روایت شده که حضرت رسول ^{صلی الله علیه و آله} فرمود:

برای خانه های خود، سهمی از تلاوت قرآن قرار دهید،چون هر کس در خانه خود قرآن تلاوت کند، کارهای اهل آن خانه آسان گردد و خیر و برکت در آن خانه زیاد شود، و هر خانه‏ای که در آن قرآن تلاوت نکنند، کارها بر اهل آن تنگ شود، و خیر و برکت و در آن خانه کم گردد، و ساکنان آن، بی‏برکت و در نقصان باشند

توصیه امام رضا به قرآن صبحگاهی

معمر بن خلاد می‏گوید:

از حضرت رضا ^{علیه‏السلام} شنیدم که فرمود: سزاوار است که انسان بعد از نماز صبح پنجاه آیه از قرآن مجید را تلاوت کند.

نگاه به قرآن عبادت است

از امام رضا علیه‏السلام روایت شده است که فرمودند:

نگاه کردن به سه چیز عبادت است: نگاه به پدر و مادر، نگاه به قرآن، نگاه به دریا.

تلاوت قرآن نشانه مروت است

امام رضا ^علیه‏^السلام می‏فرماید: رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله} فرمود:

شش چیز از مروت و مردانگی است، سه چیز در حضر و سه چیز در سفر:

اما آن سه که در حضر است.

الف – تلاوت کتاب خدا ب – آباد کردن مساجد ج – یافتن و پیدا کردن دوستانی در راه خدا.

و اما آن سه چیز که در سفر است:

الف – انفاق و بخشش از توشه ب- خوش خلقی ج – مزاح و شوخی در غیر معاصی.

استشفاء به قرآن

امام رضا ^علیه‏^السلام می‏فرماید:

در قرآن شفا و درمان هر دردی است، و از قرآن درمان بخواهید. کسی که او را قرآن شفا و درمان ندهد، درمانی برای او نیست.